woensdag 6 oktober 2010

Een geanimeerde lunch

Enkele keren per week lunch ik met een aantal collega's in een kleine lunchkamer ergens weggestopt in het gebouw. De verschillende disciplines die dan vertegenwoordigd zijn leiden soms tot geanimeerde gesprekken.
Vandaag zat er een groep van acht mannen met mij aan tafel, waaronder een docent aardrijkskunde, natuurkunde, scheikunde, Duits, maatschappijleer en wiskunde. Zelf heb ik een achtergrond als docent Nederlands. Als enige vrouw in dit overwegend bètagezelschap voel ik me wel eens een beetje een vreemde eend in de bijt.
Ook bevonden zich in het gezelschap een Belg en een Fin. Hoe divers wil je het op een school hebben? Deze diversiteit is uiteraard nodig om onze leerlingen een grote verscheidenheid aan kennis bij te brengen en ze door verschillende brillen op verschillende neuzen een eigen kijk te laten ontwikkelen op de wereld om hen heen.

Ik was wat verlaat en toen ik de lunchkamer binnenkwam was het gesprek al gaande, en waarover anders dan over de kabinetsformatie en het proces Wilders (een keer niet over voetbal, al deed ik wel een poging daartoe, alles beter dan over 'de man wiens naam niet genoemd mag worden'). De een zuchtte al bij het horen van die naam, de ander wilde er nog eens een schepje bovenop doen, door de Belgische situatie erbij te halen en de Vlaming onder ons te bevragen over de vorderingen van onze Zuiderburen. Betreffende Vlaming wist te vertellen dat een onderzoek heeft uitgewezen dat slechts 2% van de telefoongesprekken in België van het ene naar het andere taalgebied gaat. Wat maar weer eens bewijst dat België niet bestaat en bevestigt dat er twee verschillende bevolkingsgroepen in dat land naast elkaar leven. De Vlamingen moesten zich maar afscheiden. Of dan Vlaanderen bij Nederland komt of Nederland bij Vlaanderen was meteen een volgend discussiepunt, tot de aardrijkskundedocent verzuchtte: asjeblieft niet, dan moeten mijn methodes weer aangepast worden, en moet ik weer een nieuwe druk van de Bosatlas bestellen….
De docent Duits constateerde tevreden dat je dan toch beter een taal kunt geven, daarin verandert maar weinig. Hij verwachtte tenminste niet dat de vijfde naamval binnenkort weer terug zou komen. De scheikundedocent zei met een gespeelde afgunst in zijn stem dat hij in een volgend leven ook een taal gaat leren, want dat is tenminste makkelijk. Je leert een taal en je bent er vanaf.
Nou is scheikunde niet bepaald mijn ding, het enige wat ik nog echt weet uit mijn middelbare schooltijd is dat het periodiek systeem ook wel hahelibebknofnenamgalsipsklarka heet, maar ik wilde in dit gezelschap toch een quasi-intelligente vraag stellen: komt er dan wel ooit een element bij?
Jazeker! Het element ununseptium. (Later natuurlijk even gegoogled. Lang leve de bloggers!).
Van de nieuwe ontdekking ununseptium komen we op de Nijmeegse Nobelprijswinnaar voor grafeen en we krijgen een minilesje over dit materiaal dat ook voor de computerindustrie een waardevol element kan zijn, maar dat eigenlijk gewoon in ons potlood schijnt te zitten.
Een half uur lunchpauze is veel te kort voor de geanimeerde gesprekken, de kennisuitwisseling, de wereldverbetering, en de politieke discussies aan tafel met deze groep uitstekende docenten!

7 opmerkingen:

  1. Hoe is het toch mogelijk dat op school, waar de leerlingen in een levensfase zitten waarin ze hun eigen identiteit aan het ontwikkelen zijn, geïndoctrineerd worden door school en onderwijzers voor wat betreft hun politieke voorkeur?
    Met zeer grote regelmaat hoor ik als ouder dat er wéér over Wilders is gesproken, dat er wéér verteld is wat voor een "fascist" hij zou zijn, dat er wéér is verteld dat als je een 'goed' mens wilt zijn ál zijn ideeén moet verwerpen. Nu lees ik op het weblog van het Theresialyceum dat "zijn naam niet genoemd mag worden". Dit terwijl zelfs het CDA akkoord is met het regeer- en gedoog akkoord, dat mede door de heer Wilders is opgesteld.
    leerlingen horen te leren dat Nederland een democratisch land is, waarin iedereen zijn mening mag hebben zonder daarop te worden veroordeeld.
    Hoe weinig democratisch is het Theresialyceum als het de leerlingen dit recht ontneemt door geen ruimte te geven aan persoonlijke meningen en eigen identiteit. Hoe dicht staat dit bij de de houding die het Theresialyceum aan de heer Wilders toeschrijft. Hoe diep kan men in het onderwijs zinken?

    BeantwoordenVerwijderen
  2. @Anoniem
    Wat jammer dat 'anoniem' mijn blog als indoctrinatie opvat. Met de aanhalingstekens om de woorden 'de man wiens naam niet genoemd mag worden' refereer ik toch overduidelijk aan het CDA-congres waar deze woorden letterlijk gebruikt zijn. De aanhalingstekens maken juist duidelijk dat het niet mijn woorden zijn, maar een aanhaling.
    Wat jammer dat 'anoniem' niet opgemerkt heeft dat ik juist de diversiteit in een school zo toejuich omdat juist door verschillende brillen op verschillende neuzen de leerlingen een geheel eigen kijk op hun omgeving kunnen ontwikkelen. Ik herhaal het nog maar een keer.
    Het Theresialyceum geeft de leerlingen juist alle ruimte om hun eigen mening te hebben. Het leerlingendebat aan de vooravond van de gemeenteraadsverkiezingen is daarvan een goed voorbeeld. Alle partijen waren vertegenwoordigd en alle leerlingen hadden de ruimte om hun mening te laten horen en aan te scherpen.

    BeantwoordenVerwijderen
  3. @Anoniem

    Het is ook erg jammer dat 'anoniem' zich vooral stort op de heer Wilders. Het gaat namelijk niet over Wilders in wat mevrouw Derks geschreven heeft, het gaat juist over de diversiteit en verschillen van meningen. Dat de naam van Wilders genoemd wordt, is eigenlijk totaal niet relevant. Als het over 'JC Job Cohen' zou gaan, zou 'anoniem' er niet op reageren.
    Je kunt ook zo denken: de docenten hebben zo hun eigen mening over Wilders en ook zij hebben al het recht om zich daar eerlijk over uit te laten tegenover de leerlingen. Dat betekent niet dat de docenten een bepaalde mening aan de leerlingen willen opleggen.

    BeantwoordenVerwijderen
  4. Ik ben het eens met de opmerking van Annie: De discussie moet niet gaan over Wilders. Zoals ik het stukje van anoniem lees, gaat het ook niet over Wilders maar over de manier waarop politiek wordt behandeld op het Theresia Lyceum.
    Ook mijn zoon komt regelmatig thuis met verhalen over politieke discussies in de klas en klaagt over de vele kritiek die door de docenten wordt geventileerd over Wilders en niet over Cohen, Halsema of andere politici.
    Het is goed dat docenten hun eigen mening hebben over Wilders, ook ik heb die maar dat wil niet zeggen dat er geen ruimte is voor een andere mening dan de mijne.
    Het onderwijs hoort zich politiek neutraal op te stellen en zich te beperken tot het weergeven van feiten en niet van meningen. Hiermee kunnen leerlingen zelf hun afwegingen maken en een mening vormen. Daarmee bereik je echte diversiteit.

    BeantwoordenVerwijderen
  5. De discussie doet me terug denken aan de meningen over waardevrije wetenschap en waardevrij onderwijs uit de jaren zeventig. Politiek neutraal en waardevrij bestaat niet. Ook al spreekt iemand niet expliciet een mening uit, toch is het onmogelijk "alleen maar feiten" te noemen. In de keuze van de "feiten" in de interpretatie ervan en in de context waarin de feiten worden gebracht zit impliciet de mening verborgen. Het lijkt me beter duidelijk te zijn in meningen in plaats van leerlingen de indruk te geven dat ze "aleen de feiten" leren. Een leerling is kritisch en mondig genoeg om meningen naast zich neer te leggen als hij/zij het er niet mee eens is. In de confrontatie met diverse meningen en standpunten vormt de leerling zich zijn eigen oordeel het best.

    BeantwoordenVerwijderen
  6. Ook in mijn Nederlandse lessen komt Geert Wilders vaak voorbij. Zeker nu we het onderwerp 'debatteren' behandelen. Ik laat leerlingen debatbeurten van Wilders (én van andere politici) analyseren op inhoud en aanpak. Wat zijn hun argumenten? Welke retorische trucs past een politicus toe? Zijn het feitelijke argumenten die gebruikt worden? Kloppen die feiten wel? Daar leren leerlingen veel van. Niet alleen omdat zij -als onderdeel van het examen- zélf een debat moeten houden, maar ook omdat ze door zo'n analyse goed leren kijken en luisteren naar gebruikte argumenten en debattrucs. Dat helpt hen zich een eigen mening te vormen en zich te wapenen tegen non-argumenten.

    Ik ben het met anoniem eens dat wij leerlingen moeten begeleiden tot het vormen van een eigen mening. Ik vind dat wij dat op het Theresia ook doen. Dat houdt echter niet in dat ik mijn eigen mening of ervaringen daarbij volkomen buiten spel zet. Op de vorige school waar ik werkte, waren verschillende leerlingen die een hoofddoek droegen. Nadat Wilders zijn betoog had gehouden over de 'kopvoddentaks' werden bij die leerlingen hoofddoekjes van het hoofd gerukt en sommigen werden zelfs op hun hoofd geslagen. Dat soort effecten van krasse uitspraken van politici breng ik ook wel eens in in mijn les. Dat is geen indoctrinatie, maar het beschrijven van de gevolgen van opruiende uitspraken. Ik vind daar niets mee mis, zeker niet als je de dialoog met leerlingen open houdt en hen de kans geeft hun eigen blik op de werkelijkheid te vormen.

    BeantwoordenVerwijderen
  7. Wat een discussie! Ik heb toevallig even alle zaken naast elkaar gelegd en ook ik heb hier een mening over.

    Ik zou het heel erg vinden, als het onderwijs weer onpersoonlijk wordt en deze discussies uit de weg moet gaan. Dan kunnen we net zo goed weer terug gaan naar de tijd van het rietje en de uniformen, waar grote afstanden worden gecreëerd tussen leerling en docent en het onderwijs alleen maar gebaseerd is op feiten en het oplepelen van de lesstof in de boeken. Dan hebben we straks allemaal leerlingen, die geen mening kunnen vormen en de maatschappij in worden gelanceerd als een regelrechte kopie van de encyclopedie of het Franse 'D'accord' boek.

    Moniek heeft gelijk: de dialoog moet worden open gehouden en daar sta ik volledig achter, zeker in de meer individuele en alles uitende samenleving van nu.

    Zelf heb ik drie jaar les gehad van iemand, die helemaal bezeten was van de politiek en het hele lokaal volhing met alles wat daarmee te maken had. Ging zij te ver, dan werd dat gewoon gezegd of op subtiele wijze in de groep gegooid. Zij indoctrineerde niet, ze riep alleen maar, om de discussie op te wekken, zodat wij daar weer van zouden leren. Wat mij betreft een zeer goede methode!

    Wat de uitspraak van mevrouw Derks betreft: helaas leest niet iedereen de krant en helaas kijkt niet iedereen naar het nieuws of het CDA partijcongres. Als u zulke reuring wilt voorkomen in de toekomst, zou ik de uitspraak citeren, naam erachter zetten en de bronvermelding erbij vermelden, dan is er geen vuiltje aan de lucht.

    BeantwoordenVerwijderen